زبان و ادبیات تالش

  تاتی/ tāti/ ، به دو گروهِ زبانی مختلف از خانواده زبان‌های ایرانی اطلاق می‌شود، یکی از شاخه شمال غربی۱ که در بخش‌هایی از جمهوری آذربایجان و مناطقی از جمهوری داغستان رایج است۲ و دیگری از شاخه جنوب غربی که در مناطقی از شمال غرب ایران۳ در محیطی ترک زبان۴ به آن تکلم می‌شود. این دو گروه با یکدیگر تفاوت‌های بنیادینی دارند. «تات» واژه‌ای ترکی است به معنای «بیگانگان مقیم در سرزمین ترک‌ها.۵ » مطابق «دیوان لغات الترک» (۴۵۴ هـ.ش، ۱۰۷۵م)، این واژه ابتدا به ایرانیانی که …

چندسالی ست برای نوشتن رسا و روان  متون تالشی و تاتی شیوه نامه ای برپایه رسم الخط فارسی و لحاظ آوانگاری لاتین، با عنوان « الفبای جامع تالشی و تاتی » طراحی شده و در مطبوعات و رسانه های مجازی منتشر گردیده است. به دنبال انتشار این شیوه نامه پرسش هایی در مورد برخی نکات آن از سوی کاربران مطرح شده که طراح و مبدع شیوه نامه یادشده ، در چهار درس مشروح زیر، به آن پرسش ها پاسخ داده …

زبان واحد ادبی؛ نیازها و موانع / گفتگوی شهرام آزموده با علی عبدلی آزموده:  «زبان واحد ادبی» چیست و باید دارای چه مشخصه هایی باشد تا بتواند توسط یک قوم یا مردم یک کشور  به کار گرفته شود؟ عبدلی : زبان واحد ادبی؛ زبان یا گویشی از زبان ها و گویش های رایج در یک کشور است که از سوی نخبگان یا راسا از سوی دولت به عنوان زبان معیار تعیین وبه عنوان زبان مشترک ملی رسمیت می یابد. سرگذشت فارسی …

محسن مهدوی مزده. دانشجوی دکتری زبان‌شناسی در دانشگاه آریزونا. مطلبی که در زیر آمده پاسخی ست بند به بند که  محسن مهدوی مژده به گفته های یکی از شخصیت ها داده است . جهت پرهیز ازهر جدل و انگیزش سوء تعبیر، مقدمه این مطلب و نام شخص مصاحبه شونده حذف شده است و آنچه که مستقیما به روشنگری در مورد رابطه زبان فارسی با دیگر زبانها وگویش های ایرانی می پردازد، در اینجا ارایه گردیده است . ۱- لهجه‌های فارسی …

روز زبان مادری برهمه اقوام ایرانی به ویژه تالشی زبانان فرخنده باد . امروز دوم اسفند روز جهانی زبان مادری ست . روزی که یاد آور کیستی و هویت ماست . یاد آور روزی که سخن گفتن را آغاز کرده ایم . و با لالایی مادر به خواب شیرین فرورفته ایم رفته ایم و با نغمه نوازش او از خواب برخاسته ایم و برگ دیگری از کتاب درک هستی و جهان را به زبان او مرور نموده ایم . زبانی …

علی عبدلی زبان ایرانی رایج در شمال شرق جمهوری اران و داغستان که تاتی خوانده می شود، با گویش های تاتی رایج در ایران تفاوت اساسی دارد اما به اندازه تاتی ایران، برای فارسی زبان ها قابل فهم است . این گویش نیز مانند تاتی ایران، گویش خاصی است که گونه های مختلفی را دربر می گیرد . در زیر یک متن کوتاه  به چند روایت تاتی قفقاز، جهت نشان دادن تفاوت بین گونه های آن گویش آمده است : …

دوم امرداد ماه روز شعرو ادب تالش  موسسه تالش شناسی در نشست تاریخ ۵/۱۰/۹۶ ، دوم امرداد را به عنوان روز شعرو ادب تالش نامگذاری کرد. این موسسه در ادامه برنامه افزودن برخی مناسبت ها به تقویم فرهنگی و هنری تالش، به منظور ایجاد انگیزه و تحول در این زمینه ، دوم مردادماه را روز شعر و ادب تالش نامگذاری کرد . برای این نامگذاری، مناسبت های مختلفی بررسی شد و در نهایت انتشار « خندیلَ پئشت» نخستین کتاب شعر …

قصه کوتاه تالشی ( پهلوان ) به گویش ماسالی محمدرضا  فدایی ( مولوم ) هَلا ای سَتی مَندا کْ مزا شرو ببی . پَلَوون ورزشگا آرَسا . اشتَن بیلیتی نوشون دوشَ . بیلیتَ ویگری واتَ زو اومَیرَ . ایتَ لواَ لواَش کردَ بیلیتَ ویگئری چَ بیلیتی ویگئتَ. شَ ورزشگا دیلَ ای بلندَ جگایی کو نشتَ . ایتَ گذَشتَ ، تمشاچیئن و مزاکرئن و داوَر و دییَر مسئولئن ، ورزشگاشون فت آکردَ . داوری زپَّنَ مزا شرو بَ . ای دستَ …