زبان و ادبیات تالش

روز زبان مادری برهمه اقوام ایرانی به ویژه تالشی زبانان فرخنده باد . امروز دوم اسفند روز جهانی زبان مادری ست . روزی که یاد آور کیستی و هویت ماست . یاد آور روزی که سخن گفتن را آغاز کرده ایم . و با لالایی مادر به خواب شیرین فرورفته ایم رفته ایم و با نغمه نوازش او از خواب برخاسته ایم و برگ دیگری از کتاب درک هستی و جهان را به زبان او مرور نموده ایم . زبانی …

علی عبدلی زبان ایرانی رایج در شمال شرق جمهوری اران و داغستان که تاتی خوانده می شود، با گویش های تاتی رایج در ایران تفاوت اساسی دارد اما به اندازه تاتی ایران، برای فارسی زبان ها قابل فهم است . این گویش نیز مانند تاتی ایران، گویش خاصی است که گونه های مختلفی را دربر می گیرد . در زیر یک متن کوتاه  به چند روایت تاتی قفقاز، جهت نشان دادن تفاوت بین گونه های آن گویش آمده است : …

دوم امرداد ماه روز شعرو ادب تالش  موسسه تالش شناسی در نشست تاریخ ۵/۱۰/۹۶ ، دوم امرداد را به عنوان روز شعرو ادب تالش نامگذاری کرد. این موسسه در ادامه برنامه افزودن برخی مناسبت ها به تقویم فرهنگی و هنری تالش، به منظور ایجاد انگیزه و تحول در این زمینه ، دوم مردادماه را روز شعر و ادب تالش نامگذاری کرد . برای این نامگذاری، مناسبت های مختلفی بررسی شد و در نهایت انتشار « خندیلَ پئشت» نخستین کتاب شعر …

قصه کوتاه تالشی ( پهلوان ) به گویش ماسالی محمدرضا  فدایی ( مولوم ) هَلا ای سَتی مَندا کْ مزا شرو ببی . پَلَوون ورزشگا آرَسا . اشتَن بیلیتی نوشون دوشَ . بیلیتَ ویگری واتَ زو اومَیرَ . ایتَ لواَ لواَش کردَ بیلیتَ ویگئری چَ بیلیتی ویگئتَ. شَ ورزشگا دیلَ ای بلندَ جگایی کو نشتَ . ایتَ گذَشتَ ، تمشاچیئن و مزاکرئن و داوَر و دییَر مسئولئن ، ورزشگاشون فت آکردَ . داوری زپَّنَ مزا شرو بَ . ای دستَ …

گفته باشم . شما هم شاهد که یک گونه ادبی دیداری-نوشتاری به نام نامی ( فتو شعر ) به عنوان یک تجربه نو ،  زاده شد . در باره این موجود عجیب الخلقه خیلی حرف ها هست که باید گفته شود. همانطور که قبلا درباره رفقایش ( فرانو) و ( هساشعر) گفته شد. یکی از حرف های مهمی که باید گفته شود این است که خیلی پیشتراز آن که فتو شعر مورد نظر ما زاده شود، کارهایی شبیه آن انجام شده بود …

بیانیه  کارگروه تخصصی تات زبان ها در مورد الفبای تالشی و تاتی . به سبب  بروز چندگانگی در نگارش تالشی و تاتی و انتشار الفباهایی مختلف  برای زبان تالشی و تاتی، کارگروه تخصصی تات زبان ها ، در نشت هایی متعدد ، این موضوع را تحت بررسی قرار داد  و نظر خودرا با صدور بیانیه ای، اعلام کرد. گروه مذکور که  جمعی از محققان و متخصصان زبان و ادبیات تات در آن عضویت دارند، ضمن بررسی نسخ مختلف الفباهایی که …

اکنون وجود دو الفبا که لابد هریک نیز طرفداران خودرا خواهد داشت ، نه تنها سودی عاید زبان تالشی و تاتی نمی کند ، بلکه به تشتت و تفرقه هم دامن خواهد زد و این موضوع نه به صلاح تالش و تات است و نه به نفع ارایه دهندگان الفبای دوم . بدون تردید اهل خرد و تاریخ نیز در این باره قضاوتی درست خواهد کرد   . سیدرضا حسینی چند سالی ست سخن از الفبای تالشی و تاتی زیاد بگوش می …

نسخه آزمایشی نخستین الفبای تالشی – تاتی که بر پایه خط فارسی طراحی و تدوین شده و از اسفند ماه سال ۹۴ در فضای مجازی قرار گرفته بود، در اردیبهشت ماه ۹۶ نهایی شد . مسئولیت اجرای این پروژه بر عهده علی عبدلی بود . ایشان  از دهه ۷۰ ، ایده نگارش الفبا برای زبان تالشی و تاتی را مطرح کرد و نمونه اولیه آن رادر کتاب ( ادبیات تات و تالش / ایران و جمهوری آذربایجان ، تهران ، ۱۳۸۰ ) به …